Een nieuw kopje koffie in West

Ik ben geen verslaafde. Ik ben een liefhebber. Koffie is voor mij niet een must om een goede dag te hebben. Ik krijg ook geen hoofdpijn bij onthouding. Toch is het absoluut een highlight: mijn kopje koffie in de ochtend.

Sinds ik in Italië, tijdens mijn studententijd, de koffierituelen ontdekte, ben ik verkocht. Heel eerlijk: het was niet in eerste instantie de smaak waar ik voor viel. Het was de sensatie van de start van de dag. Je bent de deur al uit. In Nederland begint dan eigenlijk ook de werkenergie post te vatten in je lijf. Je trekt je werkjas dan aan en neemt de dag door die voor je ligt.

Een project dat af moet. De lastig klant die moet worden gerustgesteld. Vergaderingen zonder tijd om je to do list weer eens na te lopen. Hijgend achter de feiten aan. Dat geeft een bepaalde stress, een spanning die, met het aantrekken van de werkjas, de focus wegneemt van blijdschap, passie en verlangens.

Zo geprogrammeerd vanuit Nederland, destijds nog werkend aan mijn opleiding, trok ik ’s ochtends in Italië ook mijn werkjas aan. Ik werkte destijds maanden achtereen in de horeca en ook daar was stress geen vreemde. Het liep anders.

Door mijn Italiaanse collega werd ik afgehaald van de plek waar ik verbleef. Maar in plaats van linea recta door te gaan naar het restaurant waar we geacht werden – dacht ik – om stipt op tijd te beginnen, kuierden we volkomen relaxt naar een van de plaatselijke, drukbezochte bars. Het leek wel vakantie. Overal mensen: mannen én vrouwen, staand aan de bar of een statafel. Een enkeling zittend aan de randen van de ruimte. 

Er werd druk gepraat. In het begin verstond ik daar natuurlijk niets van maar het er hing een energieke sfeer die ik wel verstond: opgewonden, gepassioneerd, vrolijk en soms boos. Maar vol energie! Het bracht me in de stemming. Ik kreeg zin in de dag en zin in mijn werk. ‘Hé, ik ga iets doen. We gaan aan de slag. Fijn!’ Dat gevoel.

Eerst betalen bij de kassa en dan pas bestellen aan de bar. Eén gulden maar, want staand is de koffie goedkoper. Allemaal vreemd voor deze Hollander die, zeker in die tijd, we hebben het over eind jaren ’80, alleen gewend was koffie buitenshuis te nuttigen bij speciale gelegenheden en dan met iets lekkers erbij. Daar ga je dan bij zitten en je blijft ook zitten, geruime tijd. Je doet dat tenslotte niet iedere dag.

Ook mijn collega en ik praatten. Hij, routinee als ‘ie was, vertelde en sneed op natuurlijke wijze telkens weer nieuwe onderwerpen aan als er even een gat dreigde te vallen. Ik luisterde en ervoer mezelf al snel als een insider. Al was ik de taal nog niet machtig. Communicatie heeft niet altijd woorden nodig.

Aangemoedigd door zijn vanzelfsprekende waardering voor zijn ochtend-espresso, werd ik me steeds bewuster van de smaak van mijn koffie. Ik dronk weliswaar niet de pure versie, maar cappuccino. Toch wist ik na een paar dagen al heel duidelijk: zo moet het zijn. De dikte, de temperatuur, het hete kopje en de uitgebalanceerde smaak. Voor minder doe ik het niet meer!

Inmiddels is deze koffiecultuur in Nederland snel aan het inburgeren. Zeker in de steden in de Randstad. Zag je in het begin vooral de variant uit de VS: kwaliteitskoffie met smaakjes als uitbreiding en in maat variërend van S tot XL (natuurlijk). Nu breiden de mogelijkheden zich uit naar de zogenaamde ‘coffee roasters’. Koffiezaken, waar de koffie ter plekke wordt gebrand.

Hiermee heeft ook de ‘barista’ zijn intrede gedaan ter vervanging van de barjuffrouw. In de eerste variant maakt die ‘barista’   (vaak een student) vooral snel een goede koffie, compleet met kunstige melkversierselen. In de ‘coffee roaster’-variant, staan alleen kenners aan het apparaat met een ware koffie-passie. Ze kennen de herkomst van de verschillende bonen in hun zaak, het brand-proces, de verschillende malingen en filterprocessen en wat daarvan het resultaat is. Als ware koffie-sommeliers verstaan ze hun vak en dat proef je!

Zo stuitte ik onlangs op Headfirst coffee roasters in Oud West. Een overheerlijke koffie ingebed in een eigentijds ‘het-gaat-om-de-ervaring’-concept: verschillende bedrijven zijn er aanwezig in aankleding, meubilair en sfeer. Een aanrader! Bovendien door de week van 7-7 geopend. Heerlijk, die ervaring terug te zijn in mijn Italiaanse tijd.